Zutphen

Tijdens de bespreking van de voorjaarsnota vrijdag is een SP-voorstel voor jongerenwoningen in Zutphen aangenomen. Het Zutphense gemeentebestuur is opgedragen binnen een jaar te starten met een concreet project voor jongerenhuisvesting.

De SP strijd al jaren tegen de woningnood onder jongeren in Zutphen. SP-fractievoorzitter Ellen Verhoog noemt het daarom een groot succes:

“Als we definitief willen afrekenen met huisjesmelkers in Zutphen, dan zullen we definitief moeten afrekenen met de woningnood. Daartoe is vandaag voor het eerst een heel belangrijke stap gezet. In februari horen we van het College van burgemeester & wethouders hoe ver ze zijn met de uitvoering van ons voorstel.”

Tijdens de bespreking van de voorjaarsnota kwam nog veel meer voorbij. Ellen Verhoog benadrukte in haar betoog dat ze er trots op was dat de Huishoudelijke Zorg in Zutphen overeind blijft, maar betreurde het dat mensen meer en meer op hun eigen ‘netwerk’ zijn aangewezen. “Een samenleving is wat de SP betreft meer dan een groep individuen en hun families.”

Lees hier de volledige tekst van Ellen Verhoog tijdens de voorjaarsbesprekingen van de Zutphense gemeenteraad:

Voorzitter,

Voor ons ligt het bespreekstuk waarin het college zijn beleid voor de komende jaren toelicht en waarbij ons gevraagd wordt om mede invulling te geven aan het oplossen van de dillema’s waar Zutphen voor staat. Ook is ons gevraagd om onderwerpen aan te dragen die wij belangrijk vinden.

Zutphen wordt geconfronteerd met het beleid uit Den Haag, dat de afbraak inzet van vele sociale voorzieningen. Het Rijk bezuinigt op de zorg. Mensen in een kwetsbare positie worden steeds meer gedwongen om het zelf maar uit te zoeken. De armoede neemt toe, ook onder werkenden. En ondertussen worden onder de vlag van de bejubelde ‘participatiesamenleving’ nog meer budgetten afgeknepen, terwijl het maar de vraag is in hoeverre de bevolking echt mee kan doen aan de samenleving. Zutphen probeert tegen deze rechtse wind in te fietsen. Dat is knap en daar ben ik trots op. Maar daardoor blijft er weinig geld over voor onze eigen lokale problemen, zoals zorg, armoede, woningnood of de leerlingenkrimp.

Ook het College spreekt hoopvolle verwachtingen uit over ‘meedoen’ en ‘participeren’. En ik geloof dat dat oprecht is en dat dit college deze termen niet misbruikt als dekmantel voor bezuinigingen. Maar ik heb zo mijn zorgen als het om de participatiesamenleving gaat. We weten niet of het gaat werken. Dat weten we pas over een aantal jaren en dan zullen we wellicht met hogere kosten worden geconfronteerd die we nu door de nieuwe aanpak veroorzaken.

Als wij gedwongen worden beleid aan te passen door bezuinigingen vanuit het Rijk, dan moeten we daar eerlijk over zijn. Dan moeten we dat niet verbloemen door te doen alsof het allemaal beter wordt door die bezuinigingen. Hoe goed we het er hier in Zutphen ook vanaf mogen brengen, dat is eerder ondanks het beleid uit Den Haag dan dankzij het beleid uit Den Haag.

Als SP gaan wij vaak langs de deuren en spreken we veel met de mensen in Zutphen en Warnsveld. Het drukt ons met de neus feiten. Niet de papieren werkelijkheid, maar de harde realiteit. Om één en ander concreet te maken zal ik u in mijn verhaal meenemen naar Lies. Lies is in dit voorbeeld fictief, maar er zijn genoeg Liesen in Zutphen. Lies is gescheiden. Ze heeft een 18 jarige zoon. Door de scheiding zit ze met een restschuld. Daarnaast heeft ze een dementerende moeder en is ze op zoek naar werk. Laten we nu eens naar het leven van Lies gaan kijken vanuit de door u geschetste dillema’s.

Wat is meedoen voor Lies en haar familie? Zij zijn aan het overleven, ze rennen van instantie naar instantie, proberen in de schuldhulpverlening te komen, zoeken naar ontspanning en ondersteuning bij hun leven. Hun moeilijke leefsituatie is meer overleven dan leven. Als Lies straks bij Het Plein komt wordt haar met een blij gezicht verteld dat ze mee mag doen! Dat kun je bereiken door te participeren, daarvoor is een wet, de participatiewet. dat kan inhouden dat je misschien wel moet verhuizen om te werken. Daarnaast verwacht de overheid wel dat Lies deel uit maakt van het netwerk van haar dementerende moeder, omdat er een beroep is gedaan op moeders mogelijkheden om zelf in een oplossing te voorzien.

Mij bekruipt vaak een gevoel van schaamte als ik alle goedgeklede professionals hoor vertellen hoe goed het straks gaat werken als Lies vrijwilligerswerk doet en haar netwerk samen met die professional in beeld is gebracht. Ik hoop dat bij de discussie over het armoedebeleid de groep om wie het gaat ook echt betrokken kan worden. Ik hoop dat in de sport- en cultuurnota oog is voor de groep die het moeilijk heeft en dat kun je voor een deel bereiken door de mensen zelf erbij te betrekken.

Daar moet je misschien onorthodoxe methodes voor gebruiken, want mensen als Lies en haar gezin melden zich niet vanzelf. Maar liefst 7,6 % van het aantal huishoudens leeft van het sociaal minimum. De groep kinderen die opgroeit in een gezin rond de armoedegrens is in drie jaar tijd maar liefst 20% gegroeid. Laten we Lies en haar gezin niet loslaten.

‘Participatie kan leiden tot preventie’ schrijft het college. Maar volgens de SP zouden we pas aan échte preventie van zulke sociale problemen doen als Lies hier werk vindt voor een redelijk salaris, De belangrijkste voorwaarde voor participatie is bestaanszekerheid. Niet toevallig hebben onze voorouders zo’n stelsel van sociale zekerheid opgebouwd. Dat waren oplossingen voor een hele hoop problemen. In feite is dat gebrek aan bestaanszekerheid de enige échte belemmering om ‘mee te doen’

Als je aan het einde van je geld een stukje maand overhoudt; dan heb je wel wat anders aan je hoofd dan meedoen om krachten te bundelen. Als je ziek bent, en je moet een gevecht aangaan met je zorgverzekeraar om een vergoeding te krijgen; dan heb je wel wat anders aan je hoofd dan meedoen om krachten te bundelen. Als je bij een huisjesmelker huurt en woont in een beschimmelt kamertje van 3 bij 4 of als je anti-kraak woont en binnen twee weken op straat kan staan; dan heb je wel wat anders aan je hoofd dan meedoen om krachten te bundelen. Als je niet weet of je volgend jaar nog werk hebt, dan heb je wel wat anders aan je hoofd dan meedoen om krachten te bundelen.

De vraag zou wat de SP betreft moeten zijn wat we als gemeente dáár aan gaan doen. Hoe blijven we onze bevolking ondanks de Rijksbezuinigingen toch bestaanszekerheid bieden op het gebied van zorg, onderwijs, wonen, werk en inkomen? Hoe blijven we vooruit komen terwijl de rechtse rukwinden ons bijna van de fiets blazen?

Zorg

Iedereen die zorg nodig heeft hoort zorgt te krijgen. Dat is hier in Zutphen afgesproken en daar zijn we trots op. Het is fantastisch dat wij in Zutphen een voorziening als Huishoudelijke Zorg overeind weten te houden, terwijl deze overal om ons heen wordt afgebroken. Maar tegelijk wordt er wel meer en meer een beroep gedaan op het ‘netwerk’ van de mensen. Daar zijn wij minder trots op. Een samenleving is wat de SP betreft meer dan een groep individuen en hun families. Maar toch lijkt de gemeente te besluiten nog meer een beroep te gaan doen op mantelzorgers. Dit zet de onwenselijke trend in gang, dat: werk tot voorkort gedaan door professionals, meer en meer door vrijwilligers wordt gedaan. Gevolg verdwijnen van werkgelegenheid.

Onderwijs

Er staat veel te gebeuren in het Zutphense onderwijs, als gevolg van de leerlingenkrimp. Hoe wil dit college voorkomen dat de daaruit voortvloeiende veranderingen leiden tot kwaliteitsvermindering, En wat is de visie van het college op de huisvesting van de vier middelbare scholen, nu er meer leslokalen zijn dan noodzakelijk voor leerlingen, terwijl één van de schoolgebouwen hoognodig aan vervanging toe is? Ook daar zou het de komende tijd over moeten gaan in deze raad.

Wonen

Een project voor het realiseren van betaalbare woonruimte voor jongeren is hard nodig. Hiervoor dienen wij dan ook een motie in. Voor Lies en haar zoon kan dit het verschil betekenen. Ook voor de Zutphense samenleving, want haar zoon blijft in Zutphen wonen en met hem vele van zijn leeftijdgenoten.

Werk en armoede

De afgelopen week is nog duidelijker geworden wat het belang van werk is voor Zutphen. Ik vraag me daarbij af of er onder de mensen zonder werk bijvoorbeeld veel medewerkers uit de zorg en taxichauffeurs zitten, want dat is dan rechtstreeks een gevolg van doorgevoerde bezuinigingen. Wat voor werk zoeken onze werkzoekenden? Kunnen we daar een beeld van krijgen? Het bedrijfsleven binden aan Zutphen lijkt een ontzettend lastige opgave. Wij denken dat gericht investeren in de lokale economie nodig is. Het midden- en kleinbedrijf is de motor van de economie, zeker in Zutphen, en zij kunnen dan ook de meeste werkgelegenheid generen. Het College werkt op allerlei manieren aan het vergroten van de werkgelegenheid in Zutphen, en alles wat gedaan wordt is een goede zaak. Baat het niet, dan schaadt het niet. Maar, het intensiveren van bijvoorbeeld contacten tussen onderwijs en bedrijfsleven moet niet ontaarden in gespreksclubjes. Ook staat bij het bevorderen van uitstroom een heuse bejegening van mensen voor ons voorop. Lies moet zich niet als potentiele fraudeur of profiteur voelen. Wat zorgt voor Lies en haar familie voor bestaanszekerheid? Zonder bestaanzekerheid ligt armoede op de loer. Versoepel de regels voor schuldhulpverlening.

Werkgelegenheid bevorderen staat bij ieder besluit voorop. Bij ieder besluit, bijvoorbeeld de invulling van de gemeentelijke leegstaande gebouwen vinden we het belangrijk mee te laten wegen wat de invulling ervan aan werkgelegenheid mee kan brengen. Bij ieder gespreksgroepje willen we dat wordt gekeken wat het zal opleveren aan werkgelegenheid. Bij iedere bezuiniging moeten we betrekken wat het aan werkgelegenheid kost.

De rechtse wind waait hard en het is zwaar om tegen die wind in te fietsen. Sommigen zijn er tegen bestand, anderen waaien van de fiets en belanden in de berm. Lokaal kunnen en moeten we alles doen om pleisters te plakken voor degenen die gevallen zijn, en de mensen die dreigen te vallen overeind te houden. De topsporters zullen we vooraan moeten laten fietsen, zodat zij de meeste wind vangen. Maar waar het uiteindelijk om gaat, is dat we deze rechtse wind stoppen. Met minder tegenwind blijven we allemaal overeind. En tot die tijd, voorzitter, zullen we keihard met z'n allen tegen die rechtse wind in blijven fietsen en zullen we Lies niet loslaten.