Zutphen

Maandag 13 januari wordt in het Forum gesproken over het voorstel van de Christen Unie en de SP om het aantal koopzondagen te beperken tot maximaal 12. Een moeilijk standpunt, maar wel het enige goede standpunt volgens Engbert Grundemann.

Bijna iedereen vindt het lekker om te shoppen. Het standpunt dat het aantal koopzondagen teruggebracht moet worden tot 12 is daarom geen makkelijk standpunt. Toch is het volgens de CU en de SP het enige goede standpunt, zowel voor de ondernemers als voor de consumenten.

In Zutphen mag iedere winkelier iedere zondag open zijn. Uit een enquête van de SP in mei vorig jaar bleek dat meer dan 70% van de ondernemers het geen goed idee vindt als alle winkels elke zondag open zijn. Voor het merendeel van hen is het namelijk niet rendabel om elke zondag open te zijn. Daardoor zijn op koopzondag in Zutphen maar weinig winkels open en stelt het maar weinig voor. Dat schrikt consumenten juist af, in tegenstelling tot de bewering dat koopzondag goed zou zijn voor de lokale economie.

Een ander gedeelte gaat juist gedwongen open, omdat zij anders omzet mislopen aan de grote bedrijven. Om die reden gaf 62,5% aan blij te zijn zelf te bepalen of zij open gaan of niet, en niet omdat de regeling leidt tot 'meer vrijheid'.

Het tegendeel is namelijk waar: het vrijgeven van de koopzondagen leidt niet tot meer vrijheid, maar juist tot meer onvrijheid. Het merendeel van de grote super- bouw- en meubelmarkten in de stad is nu iedere zondag open. Hierdoor worden verscheidene kleine ondernemers gedwongen om ook open te blijven, omdat de klanten anders naar de concurrenten gaan. Als de slager op zondag dicht is, kopen mensen hun vlees bij de supermarkt. Daardoor verandert de vrijheid om zelf te bepalen of je open mag gaan of niet in het recht van de sterkste. Een onplezierige realiteit waar noch de SP en ChristenUnie, noch de meerderheid van de door ons geënquêteerde binnenstadondernemers blij mee zijn.

De SP vindt het belangrijk dat kleine winkeliers niet kapot worden geconcurreerd door grote winkelketens die wél de capaciteit hebben om elke zondag open te kunnen zijn. Voor kleinere winkels is extra personeel inhuren vaak geen optie. Dat is op de lange termijn niet vol te houden. De grote winkelketens kunnen in het weekend hun vaste personeel vervangen door goedkope dagloners die het minimum jeugdloon betaald krijgen. Uiteindelijk houdt je dan een grote eenheidsworst over van grote winkelketens, die geen behoefte hebben aan kleine winkelruimtes die beschikbaar zijn in de binnenstad. Meer leegstand zal het uiteindelijk gevolg zijn. Dat is iets waar Zutphen niet aantrekkelijker op wordt en de SP zich dus sterk tegen verzet.

Zutphen is meer dan een winkelstad. We moeten niet proberen te concurreren met de grote omliggende steden, maar onze eigen kleinschalige pittoreske diversiteit bewaren door de op onze maat geschapen lokale middenstand te beschermen voor de negatieve gevolgen van de grote eenheidsworst, die in omliggende steden de norm dreigt te worden. Wij zijn niet voor een 24uurs economie. Wij zijn voor een samenleving waar we meer tijd en aandacht voor elkaar kunnen hebben. Daar hoort een collectieve rustdag bij. Een ondernemer heeft ook een gezin, familie en vrienden. En een mens is meer dan een consument.

Via het Binnenstadsplatform hebben de ondernemers, de gemeente, de kamer van koophandel, de horeca en de VCOZ deze realiteit ook erkend, en gezamenlijk in goed overleg afgesproken wat het aantal koopzondagen zal zijn. In 2013 hadden we 16 koopzondagen in Zutphen. Omdat de super- bouw- en meubelmarkten zich niet aan deze norm houden, zitten we nu met een zeer onduidelijke situatie. Zelfregulering werkt duidelijk niet als de grote jongens niet hun verantwoordelijkheid nemen om zorgzaam met de belangen van de kleinere collega’s om te gaan. Dan is het de taak van de raad om regulerend op te treden.

Als we het aantal koopzondagen terugbrengen tot 12 per jaar en deze combineren festiviteiten, dan wordt het voor ondernemers rendabel om open te gaan, is het voor consumenten aantrekkelijk om naar koopzondag in Zutphen te komen en hebben hardwerkende ondernemers een rustdag. Dat is de reden waarom de SP en ChristenUnie gezamenlijk een motie hebben ingediend om het aantal koopzondagen voor de grote en de kleine winkeliers tot 12 per jaar te beperken.