Zutphen

Het tweejaarlijkse bevolkingsonderzoek naar borstkanker wordt sinds kort niet meer in Zutphen gedaan. Mensen moeten nu naar Deventer of elders. SP'er Fienke van Veen maakt zich hier boos over en staat met dit opinieverhaal in weekblad Het Contact.

Het verplaatsen van het onderzoek naar Deventer maakt mij boos, omdat ikzelf borstkanker heb gehad en weet hoe belangrijk het is om deze ziekte te voorkomen. Jarenlange sociale strijd was nodig om deze vorm van preventieve zorg af te dwingen, nu wordt het afgebroken waar we bij staan. Zwijgzaam toekijken is geen optie.

Je kunt je afvragen of 15 kilometer reizen dan zo ver is. Als je een auto hebt of vrienden die je even wegbrengen is dat geen probleem. Maar als je dat niet hebt en slecht ter been bent, kan de verplaatsing naar Deventer genoeg reden zijn om de tweejaarlijkse oproep een keer over te slaan. En precies deze verschillen tussen mensen waren ooit aanleiding om het in 1990 gestarte bevolkingsonderzoek naar borstkanker juist laagdrempeling en vooral dichtbij te organiseren.

SOCIALE STRIJD WAS EN IS NODIG OM ZIEKTE TE VOORKOMEN

Al in 1975 vroeg de Vereniging ‘Voorkomen is Beter’ (VVIB) aandacht voor de sociaaleconomische gezondheidsverschillen en voor preventieve gezondheidszorg. De SP richtte deze vereniging op, omdat SP’ers onder hun ogen zagen gebeuren dat fabrieksarbeiders ziek werden door hun werk. Vanuit hun veilige kantoren ontkenden fabrieksbazen dat zij hier iets mee te maken hadden, terwijl zij winst maakten over de ruggen van werkende mensen. 

Dat vandaag de dag iedereen erkent dat bijvoorbeeld asbest kankerverwekkend is, komt door de sociale strijd die gevoerd is. Centraal actiepunt van de VVIB was een jaarlijkse gezondheidstest voor iedere Nederlander, om ziekten eerder op te sporen en erger te voorkomen. Dit leidde tot het latere bevolkingsonderzoek, waarvoor iedereen in Warnsveld en Zutphen gewoon in hun eigen gemeente terecht kon. Zoals we tot voorkort ook in ons eigen ziekenhuis terecht konden voor spoedeisende hulp en verloskunde. 

PERSONEELSTEKORT IS GEEN OORZAAK, MAAR SYMPTOOM

Wat is er precies veranderd waardoor dit niet meer mogelijk zou zijn? Volgens de organisatie achter het bevolkingsonderzoek is de locatie Zutphen opgeheven vanwege een tekort aan personeel. Maar een personeelstekort komt niet uit de lucht vallen. Het is geen oorzaak, maar een symptoom. Al sinds de jaren ’80 hebben achtereenvolgende kabinetten de publieke sector uitgekleed, vermarkt en kapot bezuinigd. Terwijl zorgmedewerkers het moeten doen met applaus als waardering, krijgen consultants, accountmanagers en executive coaches aan de lopende band geldbonussen. Wie de maatschappij zo wil blijven inrichten, vraagt om een personeelstekort in de zorg.

ALGEMEEN BELANG BOVEN ‘MARKTCONFORM’

Het goede nieuws is dat het geen onvermijdelijk natuurverschijnsel is. Met de goede keuzes is het op te lossen. Werken in de publieke sector moet hoog in het aanzien komen te staan. Algemeen belang moet boven ‘marktconform’ komen te staan. En natuurlijk is dit in de eerste plaats aan de landelijke politiek. Maar van mijn gemeente verwacht ik ook iets. “Iedere burger heeft recht op goede gezondheid, een gezond leven en toegankelijke en goede zorg”. Deze woorden uit het coalitieakkoord zijn geen knip voor de neus waard als de gemeente nu geen actie onderneemt.

Het bevolksingsonderzoek terug in Zutphen is niets te veel gevraagd. Er zijn al te veel zorgvoorzieningen verdwenen. Sociale strijd is het antwoord op sociale afbraak. Ik ga ervanuit dat de gemeente aan onze kant staat.