Zutphen

Nogal enthousiast spraken gemeenteraad en college afgelopen maandagavond over wat de gemeente aan moet met de conclusies/ aanbevelingen van onderzoeker Roelof van Netten. Deze D66’er heeft onderzoek gedaan naar de staat van Zutphen en concludeert dat we voor een sociaal-economische ‘majeure’ opgave staan: als er niet gauw meer geld in het laatje komt, dan is het afgelopen met het mooie leven in Zutphen en houden we onze voorzieningen niet overeind.

Tot nu toe klinken rondom deze discussie alleen vage speerpunten en abstracte begrippen. Het 'samen de schouders eronder'-gevoel is dan ook logisch. Maar zodra er concrete maatregelen worden voorgesteld zal de eensgezindheid verdampen.

"zodra concrete voorstellen komen,

zal de eensgezindheid verdampen"

Onopvallend stuurt Van Netten ons met zijn aanbevelingen een duidelijke richting in. Hij stelt namelijk dat het voorzieningenniveau in Zutphen onder druk staat doordat:

1. Een grote groep mensen afhankelijk is van de overheid;
2. 

   Foto: SP
   Het gemiddelde inkomen relatief laag is;
3. De economische structuur zwak zou zijn omdat deze afhankelijk is van overheidsfinanciering (denk aan de Hanzehof, het Stedelijk Museum, de zorgsector);
4. De opkomende vergrijzing.

Zoals zo vaak ligt in de probleemstelling de oplossingsrichting besloten. Wat ons te doen staat, zo lijkt Van Netten ons in zijn rapport te willen zeggen, is:

1. Zorg voor minder afhankelijkheid van de overheid;
2. Verminder het aantal mensen met een laag inkomen;
3. Verander de economische structuur zodat deze niet afhankelijk is van overheidsfinanciering;
4. Voorkom een grijze golf.

Dit is een ouderwets verhaal dat stamt uit de jaren ’90: meer markt, minder overheid. We weten wat daar van komt, dit is een doodlopende weg. Het is tijd om een nieuwe weg in te slaan en naar nieuwe oplossingen te zoeken. Dit is de oplossingsrichting van de SP:

Banen maken van werk

Er is ontzettend veel werk te doen in Zutphen, alleen zijn er geen banen meer voor. Daarom moeten we banen maken van werk. Dat veel mensen hun baan afgenomen is de afgelopen jaren, komt niet omdat er ineens geen werk meer was, maar omdat bedrijven en overheden besloten er niet meer voor te willen betalen en sommige arbeid ineens door ‘vrijwilligers’ gedaan willen hebben. Dat zijn foute keuzes die moeten worden teruggedraaid. Conciërges op scholen, begeleiders in verzorgingshuizen, noem maar op; belangrijke functies die beloond moeten worden, en niet met alleen een VVV-bon.

Zorg als banenmotor

Het is kortzichtig en bovenal dom om de verzorging van alle mensen die het nodig hebben door steeds minder mensen te laten doen en steeds meer zorgrobots en digitale technieken in te zetten. Dat is geen vooruitgang, maar ontmenselijking van de zorg. Zutphen is van oudsher een zorggemeente, evenals Warnsveld. De vergrijzing biedt een kans. Door flink te investeren in het menselijk maken van de zorg stijgen de lonen en komen er nieuwe banen. En dat is weer goed voor de lokale economie.

• Als we dat doen, dan stijgt ook het salaris van thuiszorgmedewerker Inge. Zij is jaar na jaar steeds minder gaan verdienen. In 2013 is haar uurloon met € 3,65 verlaagd door de gemeente, tot nauwelijks boven het minimumloon. Eind vorig jaar is ze tegelijk met 84 collega’s zelfs ontslagen. Omdat het mensenwerk is bleef ze contact houden met haar cliënten, die niet zonder haar hulp kunnen. Nu doet ze hetzelfde werk, maar nu als mantelzorger. 
  Alle inkomsten van Inge gaan naar haar vaste lasten. Als zij weer een fatsoenlijk salaris krijgt, zal ze meer geld besteden in de winkels in de binnenstad. Haar geld verdwijnt niet op een spaarrekening, maar wordt gelijk opgenomen in de economie. Dat is goed voor onze lokale ondernemers.

Solidariteit tussen generaties

Een belangrijk deel van onze economie draait op solidariteit tussen generaties. Volwassenen voeden onze kinderen op in de scholen en later verzorgen die kinderen onze ouderen in de verzorgingshuizen of via de thuiszorg. Zo gaat dat, van generatie op generatie. Helaas heeft Zutphen al jaren te kampen met wegtrekkende jongeren tussen de 18 en 30. Die groep hebben we nodig. Er is immers genoeg werk te doen. Maar voor hen is weinig plek in Zutphen.

De wethouder vindt dat deze groep maar een huis moet gaan kopen, terwijl veel jongeren met een flut-flexcontract echt geen hypotheek krijgen. De weinige kamers en betaalbare appartementen die Zutphen heeft worden uitgemolken door huisjesmelkers of bezet gehouden door volwassenen met een laag inkomen, die óók nergens anders naartoe kunnen. Wat Zutphen nodig heeft zijn véél meer woonplekken van rond de € 450,- huur, zodat er plek is voor iedereen.

• Als we dat doen, wie weet komen Joost en tientallen andere jongeren dan terug naar Zutphen. Joost is verzorgende die graag in Zutphen wilde blijven wonen. Maar Joost heeft geen zin om bij een huisjesmelker te huren en voor kopen heeft hij nog niet genoeg zekerheid in zijn leven. Hij is in Arnhem gaan wonen.

Ondanks de richting die Van Netten hen opstuurt, leken de wethouders en burgemeester afgelopen maandagavond niet onwelwillend tegenover onze plannen te staan. Daarom zijn we benieuwd hoe het college concreet invulling gaat geven aan de abstracte speerpunten. Volgen ze de richting die Van Netten is ingeslagen? Of gaat het college op zoek naar nieuwe oplossingen voor de uitdagingen van onze tijd?

Mocht straks blijken dat de bestuurders van Zutphen toch rechtsaf slaan, dan kan het college rekenen op felle oppositie van links.